Dom Polski

Minęło już ponad 230 lat, od chwili, gdy pojawiły się pierwsze historyczne wzmianki o budynku w centrum Lipnika, w którym toczyło się życie kulturalno-społeczne Polaków. W cztery lata po tym, jak w roku 1772 Polska doświadczyła pierwszego rozbioru pomiędzy Rosję, Prusy i Austrię tracąc wolność, w centrum Lipnika Polacy zaczęli organizować swoje życie społeczno-kulturalne. Idea stworzenia polskiej placówki w wielokulturowym Lipniku kontynuowana była również wśród Polaków mieszkających w Lipniku na początku XX wieku, gdy Polska dopiero zaczynała swą drogę do niepodległości. Wówczas to niewielka grupa polskich patriotów na czele z księdzem Stanisławem Kobyłeckim, wikarym z Lipnika, podjęła w 1914 roku trud zorganizowania dla Polaków zamieszkujących Lipnik, miejsca krzewienia polskości poprzez budowę sali widowiskowej w Domu Polskim. Właścicielem budynku Domu Polskiego od 1929 roku do II Wojny Światowej było Towarzystwo Polsko-Katolickie Domu Ludowego.

W roku 1952 budynek został przejęty przez skarb państwa i przekazany w zarząd Miejskiej Radzie Narodowej pełniąc do końca 70, XX wieku funkcję Miejskiego Domu Kultury, kiedy to został zamknięty ze względu na zły stan techniczny.

Od 1994 roku zaczyna się nowa historia Domu Polskiego, gdy gospodarzem budynku zostaje Beskidzie Towarzystwo Sportowe Lipnik (dzisiaj BTS Rekord), które do roku 1998 wykonało bardzo wiele niezbędnych prac remontowych mających na celu uratować budynek od katastrofy budowlanej. To Członkowie tego Towarzystwa Sportowego Lipnik, jako pierwsi podjęli trud ratowania budynku chroniąc go od całkowitego zniszczenia naprawiając przeciekający dach budynku, remontując i malując pomieszczenia, naprawiając stropy, ściany, drzwi, urządzając salkę kominkową i wykonując wiele innych niezbędnych prac. Dzięki ich zaangażowaniu już jesienią 1998 roku w pomieszczeniach budynku można było organizować spotkania i zabawy dla mieszkańców Lipnika.

Od wiosny 2000 roku prace remontowe kontynuowało już Stowarzyszenie LIPNIK, druga organizacja pozarządowa powstała w 1997 roku w dzielnicy po przemianach 1989roku. Dzięki mieszkańcom Lipnika, sponsorom i wolontariuszom w ciągu niespełna sześciu miesięcy zainstalowano w budynku centralne ogrzewanie, wymieniono system rynnowy, naprawiono instalację elektryczną, wyremontowano dużą salę, zmodernizowano podłogę w sali widowiskowej, zamontowano nowe oświetlenie oraz system alarmowy z monitoringiem obiektu, naprawiono stolarkę okienną i drzwiową postarano się o wyposażenie kuchni oraz o krzesła i stoły, a wszystko to zostało wykonane społecznie. Dzięki temu już 26 lipca 2000 roku dla mieszkańców Lipnika w Domu Polskim dała koncert Akademicka Orkiestra Dęta z Arhus w Danii, 25 listopada 2000 roku możliwe było zorganizowanie pierwszej po latach imprezy andrzejkowej dla mieszkańców dzielnicy, a 31 grudnia 2000 roku pierwszej po latach zabawy sylwestrowej.

Wśród wielu mających wówczas miejsce w Domu Polskim imprez organizowanych przez Stowarzyszenie LIPNIK należy wymienić m.in. zabawy karnawałowe i andrzejkowe dla uczniów lipnickich szkół, zabawy taneczne, rozpoczęto tradycję konkursu kolęd „Lipnickie Kolędowanie”, wystawiano „Jasełka Polskie”, zorganizowano zabawy mikołajkowe oraz dwa „Lipnickie wieczory jazz’owe”, organizowano również imprezy z okazji „Święta Niepodległości”, urządzono promocję pierwszej książki o naszej dzielnicy pt: „Zarys dziejów Lipnika”, i konkurs piosenki dla dzieci i młodzieży „Śpiewać każdy może – szukamy młodych talentów” jak również konkurs poetycki dla dzieci i młodzieży pt. „Poezja pod Groniczkami”. Od wiosny 2001 roku w budynku swoją siedzibę znalazła Młodzieżowa Orkiestra Dęta działająca przy Stowarzyszeniu LIPNIK, znana w naszym środowisku przede wszystkim z organizowanych przez Stowarzyszenie LIPNIK Koncertów Noworocznych, najważniejszej corocznej imprezie organizowanej w Lipniku od ponad 15 lat.

Rok 2002 był przełomowym rokiem w historii lipnickiego Domu Polskiego. Staraniem Stowarzyszenia LIPNIK i ówczesnego radnego Pawła Pajora, Rada Miejska na Sesji 06 listopada 2001 roku podjęła uchwałę o powołaniu i powrocie do Lipnika Miejskiego Domu Kultury, który rozpoczął swoją działalność 01 stycznia 2002 roku. Od tej daty zaczyna się, po długoletniej przerwie, działalność miejskiej placówki kultury w naszej dzielnicy.

Dzięki staraniom Stowarzyszenia Lipnik w roku 2005 Gmina Bielsko-Biała wykonała generalny remont dachu Domu Polskiego wraz ze stropami, usuwając szkodliwe płyty azbestowe pokrywające dach. Stowarzyszenie LIPNIK, widząc potrzebę adaptacji poddasza, zaciągnęło kredyt i zakupiło wszystkie okna dachowe, które podczas remontu zostały zamontowane.

Od maja 2008 roku Domem Polskim zarządza już Gmina Bielsko-Biała, która w 2010 roku wykonała kapitalny remont pomieszczeń wraz z elewacją budynku. Powstało wiele funkcjonalnych i dobrze urządzonych pomieszczeń, w których prowadzone są zajęcia, a dzięki zamontowanej windzie, która była pomysłem Stowarzyszenia Lipnik, budynek jest jedynym z najbardziej przyjaznych dla osób niepełnosprawnych obiektów użyteczności publicznej w Bielsku-Białej. Dom Polski należy do bardzo pozytywnych przykładów współpracy i zaangażowania w sprawy społeczne mieszkańców, organizacji pozarządowych i lokalnych władz. Dzięki współdziałaniu, ten jakże bardzo ważny dla historii Lipnika obiekt powrócił do swojej świetności.

Dzisiaj Lipniczanie już nie wyobrażają sobie, że historia Domu Polskiego mogła mieć całkiem inne zakończenie, a mogła być inna, gdyby nie determinacja i zaangażowanie kilku osób z Lipnika.

Dom Polski w Zarządzie ZGM Bielsko-Biała 1994r.

Rewitalizacja budynku przez Stowarzyszenie Lipnik i Miasto Bielsko-Biała 2000-2001r.

Miejski Dom Kultury w Lipniku 2002r.

Rok 2000. Pierwszy koncert noworoczny Orkiestry Dętej

Koncerty Noworoczne

Tradycja Koncertów Noworocznych sięga roku 1995. Na początku były organizowane przez Radę Osiedla Lipnik i Stowarzyszenie Lipnik. Po powstaniu Miejskiego Domu Kultury w roku 2002 również MDK jest współorganizatorem corocznej imprezy. Początki orkiestry nie były jednak łatwe. Zaczynali, jako orkiestra dęta przy Ochotniczej Straży Pożarnej w Lipniku. Ćwiczyli w niedogrzanej sali. Instrumenty kupowali na targowiskach. Brakowało strojów galowych, pulpitów, nut z aranżacjami utworów. Jednym słowem prawie wszystkiego. Do roku 2000 Koncerty Noworoczne organizowane były w remizie. Od roku, 2000 gdy Stowarzyszenie Lipnik reaktywowało w dzielnicy społeczną funkcję Domu Polskiego (dzisiaj Dom Kultury) próby orkiestry i Koncerty Noworoczne tam się przeniosły.  Każdego roku sala koncertowa pęka w szwach. Jest zawsze pełna, gromadząc po kilkaset osób. Występ to ponad dwie godziny muzyki w świetnym wykonaniu. Dla wielu osób z dzielnicy często jest to jedyny kontakt z muzyką na żywo. Orkiestra w repertuarze ma aranżacje utworów muzyki klasycznej, rozrywkowej, rokowej, popularnej, jazz’owej i oczywiście utwory charakterystyczne dla orkiestr dętych.